شما هم مثل من فکر کرده‌اید که چرا هرگز به اهدافی که برای خود تعیین کرده بودید، نرسیدید؟

هدف گذاری هم می‌کنید اما باز به مشکل برمی‌خورید؟

وقتی با مدل هدف گذاری اسمارت آشنا شدم، فهمیدم پس خیلی هم اشتباه نبود. در واقع من بلد نبودم که برنامه و روش صحیحی انتخاب کنم.

در مطلب هدف گذاری چیست، در بخش انواع مدل‌های هدف گذاری، از هدف گذاری به روش SMART یاد شد.
اگر یادتان باشد گفتیم که ممکن است هر روشی برای تعیین هدف مناسب نباشد.

هدف گذاری SMART یکی از بهترین و معروف‌ترین شیوه‌های هدف گذاری است، که شرایطی را برای رسیدن به اهدافتان در برخی از زمینه‌‌های زندگی فراهم می‌کند.

 در این مطلب قصد داریم، به تکنیک هدف گذاری اسمارت، نحوه تعیین اهداف smart همراه با مثال‌هایی برای درک بهتر شما بپردازیم.

در این مطلب می‌خوانید:

هدف گذاری smart چیست؟
اولین هدف گذاری اسمارت
چگونه یک هدف گذاری SMART انجام دهیم؟
3 نمونه از هدفگذاری SMART
هدف گذاری اسمارت چه ضرری دارد؟ مزایا و معایب هدف گذاری SMART
5 نکته پایانی در مورد اصول هدف گذاری اسمارت

هدف گذاری SMART چیست؟

هدف گذاری اسمارت یک مدل و چارچوب برای دستیابی سریع‌تر به اهداف است. در بیشتر مواقع افراد اهداف کلی و مبهمی را درنظر می‌گیرند، مثلاً می‌گویند: «من از ماه آینده ورزش می‌کنم» یا «در سال جدید موقعیت شغلی خود را ارتقا می‌دهم». این شکل هدف گذاری مبهم به شما کمک نمی‌کند.

هدف گذاری SMART تلاشی برای تعیین نحوه انجام کار و افزایش شانس رسیدن به هدف است.

SMART اختصاریافته Specific ، Measurable ، Achievable ، Relevant   و Time-based است. همه‌ی اجزای این چارچوب با یکدیگر به ایجاد هدف کمک می‌کنند.

Specific: شفاف و مشخص

Measurable : قابل اندازه‌گیری

Achievable: قابل دستیابی

Relevant  : مرتبط

Time-based: زمان‌بندی شده

اولین هدف گذاری اسمارت

در جستجوی روش هدف گذاری اسمارت به نام جورج تی دوران می‌رسیم. که سال 1981 نخستین بار نظریه و یافته‌های خود از هدف گذاری را منتشر کرد. در ابتدا هدف گذاری هوشمند را در حیطه تجارت بیان کرد؛ از قبیل چگونگی افزایش فروش.

الگویی برای ایجاد اهداف معنادار نوشت و کم‌کم این الگو در انواع اهداف‌ زندگی به کار برده شد.

کلمه مخففSMART  بعدتر به SMARTER گسترش یافت. و دو معیار  Evaluated (ارزیابی شده) و  Reviewed (بررسی شده) نیز درنظرگرفته شد.

چگونه یک هدف گذاری SMART انجام دهیم؟

در این قسمت مراحل هدف گذاری هوشمند برای موفقیت را با مثال بررسی می‌کنیم.

1. مشخص و شفاف: در مرحله نخست، یک هدف مشخص را تعریف کنید، برای اینکه مراحل و روند رسیدن به آن را بهتر درک کنید.

مثال: فرض می‌کنیم هدف من رسیدن به موقعیت شغلی مدیر بازاریابی محتوا است. تا اینجا هدف خودم را شفاف کردم.

2. قابل اندازه گیری: در مرحله دوم باید از اینکه هدف شما قابل سنجش است، اطمینان حاصل نمایید. اندازه‌گیری، یعنی جمع‌آوری شواهدی که در بلند مدت، به ما انگیزه کافی برای ادامه راه را می‌دهند. تکنیکی برای ردیابی و درک شما از پیشرفت است. آیا در حال بهتر شدن هستید یا خیر؟

مثال: با ارسال رزومه‌ها، انجام مصاحبه و پیشنهاد کاری می‌توانم بسنجم که به درد شغل مدیریت محتوا می‌خورم یا در چه مرحله‌ای هستم و چه کار باید بکنم.

3. قابل دستیابی: مرحله سوم از هدف گذاری اسمارت باید بررسی کنید هدفی که تعیین کردید، واقع‌بینانه است یا خیر؟ آیا می‌توانید به آن دست یابید؟ اگر دست‌یافتنی نباشد، ممکن است انگیزه خود را از دست دهید.

مثال: من تجربه کار در سمت کارشناس محتوا را به مدت 3 سال داشتم. و اطمینان دارم می‌توانم به این سِمت برسم.

4. مرتبط: در تعیین اهداف خود، باید در نظر بگیرید که اهداف شما به هم مرتبط هستند یا نه؟ اهداف باید برای شما باارزش و اهمیت باشد و به اهداف بزرگ‌تر کمک کند.

مثال: برنامه‌ریزی برای کسب مهارت بیشتر را دارم. تبلیغات و نوشتن برای من همیشه جذاب است.

5. زمان بندی شده: یک تاریخ هدف تعیین کنید تا هدف اسمارت شما در خواسته های روزانه گم نشود. تاریخ پایان هدف می‌تواند به اولویت بندی کمک کند.

اگر در بازه زمانی درنظر گرفته شده به آن نرسیدید، دلیل آن را بررسی کنید. ممکن است  مدت زمانی که معین کردید درست نبوده یا در آن بازه دست نیافتنی است.

مثال: در مدت 6 ماه آینده با کسب تجربه و تلاش برای نزدیک شدن به این سمت درنظر می‌گیرم.

3 نمونه دیگر از هدفگذاری SMART

شما چه هدفی دارید؟

در بخش حاضر برای درک بهتر و نوشتن هدف‌های هوشمند خود، چند مثال ساده دیگر آوردیم:

1- هوشمند از خواب بیدار شوید

مشخص: من قصد دارم سحرخیز شوم، تا کارهای روزمره خود را زودتر شروع کنم.

قابل اندازه گیری: ساعت خود را برای 7:00 تنظیم کرده و از روزهای بعد دقایقی از تنظیم ساعت کم کرده تا زودتر بیدار شوم. و البته ساعت بیدار شدن را هر روز ثبت می‌کنم تا آن را اندازه‌گیری کنم.

قابل دست‌یابی: باید کارهای خود را طوری برنامه‌ریزی کنم که زمان مناسب به بخوابم تا به اندازه کافی استراحت کرده و صبح بتوانم سرحال بیدار شوم.

مرتبط: ساعت کاری ما در محل کار تغییر کرده و من می‌توانم صبح‌ها بهتر به کارهایم رسیده و استرس دیر رسیدن به محل کار را هم نخواهم داشت.

زمان بندی شده: در مدت دو هفته، می‌خواهم به اندازه 40 دقیقه زودتر از الان از خواب بیدار شوم.

2- زبان انگلیسی را اسمارت یاد بگیرید

مشخص: من باید برای امتحان آیلتس و نمره مناسب زبان انگلیسی آماده شوم.

قابل اندازه‌گیری: از برنامه‌های موجود و معلم زبان بهره می‌برم تا پیشرفت خود را اندازه‌گیری کرده و مسئولیت داشته باشم.

قابل دستیابی: من در مدرسه زبان انگلیسی خوبی داشتم. بنابراین می‌توانم امتحان را آیلتس نمره خوبی بگیریم.

مرتبط: من برای ادامه تحصیلم به این مدرک نیاز دارم. گرفتن پذیرش از دانشگاه با داشتن مدرک آیلتس، بهتر است.

زمان بندی‌شده: برای 6 ماه آینده می‌توانم تسلط لازم را بدست آورم.

3- ایجاد روابط اسمارت در زندگی

مشخص: من می‌خواهم رابطه خود را با دوست خود بهبود ببخشم.

قابل اندازه‌گیری: ما با تلفن و در گروه تلگرامی با هم در ارتباط هستیم. و در مورد موضوعات لازم می‌توانیم صحبت کنیم.

قابل دستیابی: ما بیشتر کلاس‌هایمان با هم است. و در پروژه با هم همکاری می‌کنیم.

مرتبط: من می‌خواهم رابطه صمیمی بین‌مان تشکیل شود. با هم بیشتر وقت بگذرانیم.

زمان‌بندی شده: من برای مدت 2 ماه تا تحویل پروژه کلاسی این برنامه را درنظر دارم.

نکته مهم: هدف گذاری اسمارت از دنیای اعداد گرفته شده؛ کاربرد اصلی آن در پروژه‌هاست. اما ممکن است هر هدفی در زندگی شما کمی و قابل اندازه‌گیری نباشد. مثلاً نمی‌توانید تعیین کنید که قطعاً تا هفته آینده ازدواج کنید. پس هدف گذاری smart را در جای درستش به کار ببرید.

هدف گذاری اسمارت چه ضرری دارد؟ مزایا و معایب هدف گذاری SMART

تا اینجا با مدل هدف گذاری اسمارت، توانستیم اهداف خود را بنویسیم. احتمالاً در هنگام بررسی ویژگی‌های اهداف اسمارت خود، نسبت به تعیین معمولی اهداف، وقت بیشتری صرف کرده باشید، اما مطمئناً ارزش آن بیشتر از زمان سپری شده برای هدف گذاری است.

مزیت‌های هدف گذاری به روش SMART:

• انگیزه افراد افزایش می‌یابد.

• به اهداف شما جهت می‌دهد، به جزئیات توجه بیشتر خواهید کرد.

• هدف گذاری هوشمند شفافیت ایده‌ها را بالا برده و از مبهم بودن جلوگیری می‌شود.

• ارزیابی بعد از پایان پروژه راحت است و حتی می‌توان از آن درس بگیرید و بیاموزید.

با این وجود، هدف گذاری به روش اسمارت علاوه بر فواید گفته شده، می‌تواند دارای معایبی هم باشد:

• رسیدن به موفقیت می‌تواند فرد را گرفتار روند آن کند و باقی جوانب زندگی را نادیده بگیرد. که این خود اشتباهی بزرگ است، مثلاً به خطر افتادن سلامت به دلیل تغییر شیوه زندگی در رسیدن به اهداف طولانی مدت.

• برای برخی افراد به سبب موفقیت‌های پی‌درپی، می‌تواند جاه‌طلبانه باشد.

• همچنین می‌تواند شما را به وسواس و کمال‌طلبی سوق دهد، چون اهداف شما برنامه‌ریزی خوبی دارند.

5 نکته پایانی در مورد اصول هدف گذاری اسمارت

ممکن است با انتخاب هدف گذاری اسمارت ، در ابتدا اندازه‌گیری هدف برای شما آسان نباشد یا شاید نتوانید 5 معیار SMART را برای آن تعیین کنید. اما قطعاً با نوشتن اهداف خود بر روی کاغذ متوجه بایدها و نبایدهای کارهای خود می‌شوید.

 در این قسمت 5 نکته مهم در استفاده از الگوی اسمارت گفته شده تا راحت‌تر بتوانید اهداف خود را هوشمند کنید:

1- اهداف بزرگ خود را به اهداف کوچکتر قسمت کنید تا قابل دستیابی باشند. یعنی در مدت زمان کوتاهی شما را به سمت موفقیت هدایت کنند.

2- اول از هر چیزی برای سوال «چرا می‌خواهید این هدف را تعیین کند؟» جوابی داشته باشید.

3- یک تقویم یا جدول (مجازی یا فیزیکی) برای پیگیری مدت زمان و اندازه‌گیری پیشرفت خود داشته باشید.

4- اگر اقدامات شما درست نبود، مجدد برنامه خود را تنظیم کنید و روی شکست متمرکز نشوید.

5- مطمئن شوید هدف گذاری که کردید با توانایی‌ها و ارزش‌های شما مطابقت داشته باشد.

در این مقاله درباره هدف گذاری به روش SMART صحبت شد. هدف از این پست معرفی تکنیک هدف گذاری اسمارت و چگونگی ایجاد هدفی هوشمند بود. شما فقط با نوشتن 5 الگو هدف، به سادگی می‌توانید خواسته‌های خود را دنبال کنید.

 امیدوارم بتوانید در برخی اهداف خود از این روش استفاده کنید.

اگر قصد هدف گذاری در محل کار خود را دارید، مقاله زیر راهنمای خوبی برای شماست.

 شاید دوست داشته باشید بخوانید:

چطور از اینستا کسب درآمد کنیم؟